Wszystko zaczęło się w dniu 100 rocznicy urodzin Lema

Skąd idea wręczania nagród pod patronatem Stanisława Lema? Tradycja wręczania wyróżnień rozpoczęła się w 2021 roku, który dla wszystkich stawiających Lema w centrum swoich inspiracji był wyjątkowy. To 12 września 2021 roku obchodziliśmy bowiem 100 rocznicę urodzin Stanisława Lema. Mimo, że dokładny dzień urodzin Lema nie jest znany co może być zaskoczeniem dla czytelników, 12 września jako ten, który znalazł się w aktach urodzenia Lema uważany jest za właściwy. Tego też dnia po raz pierwszy wręczone zostały w Krakowie nagrody „Planeta Lem” w kategorii Nauka, Kultura i Technologia.

Laureatem w kategorii „technologia” została wtedy dr Olga Malinkiewicz za wynalezienie i komercjalizację źródła energii z zastosowaniem perowskitów. W ocenie kapituły ma ono szansę zmienić świat odnawialnych źródeł energii.
Laureatem nagrody w kategorii „nauka” został prof. Artur Ekert, który już wielokrotnie wskazywany był jako kandydat do nagrody Nobla. Kapituła nagrodziła go za współodkrycie nowej dziedziny nauki, kryptografii kwantowej. W ocenie kapituły odkrycie szyfrów kryptografii kwantowej ma rewolucyjny wpływ na bezpieczeństwo na świecie. Wreszcie, nagrodę w kategorii „kultura” dostał Edwin Bendyk za bezkompromisowe angażowanie się w swojej działalności publicystycznej w sprawy cywilizacyjne, wpływ techniki na społeczeństwo oraz za głęboką i nieoczywistą ocenę świata.

Nagrody spadkobiercy Stanisława Lema oraz Instytut Lema po raz ostatni przyznały nagrodę w 2023 roku. Od 2024 roku przyznawane zostaną oficjalne nagrody im. Stanisława Lema. Nagroda będzie corocznie wręczana osobom fizycznym wyróżnianym w trzech kategoriach: kulturze, nauce oraz technologii. Laureatem nagrody będą osoby, odznaczające się szczególnymi osiągnięciami w ramach poszczególnych kategorii, przy czym całokształt działań Laureata powinien odzwierciedlać kluczowe wartości wyznawane przez S. Lema: budowa Polski nowoczesnej, innowacyjnej oraz otwartej na najnowsze rozwiązania technologiczne oraz rozwijanie na szeroką skalę dialogu społecznego – zwłaszcza między prawnikami, ekonomistami, przedsiębiorcami, naukowcami, politykami, dziennikarzami, ludźmi kultury, artystami i instytucjami w zakresie rozwoju nowych technologii i wyzwań związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie informacyjnym. Nagrodę otrzymują osoby, które łącząc wskazane wartości w swojej działalności stawiają w centrum człowieka tak, jak w swojej literaturze podejmował to Stanisław Lem.